Chảy máu cam bất
thường – Có thể bị ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là
gì?
Ung thư vòm họng là
bệnh lý xuất hiện các khối u ác tính ở vùng hầu họng mà vị trí của nó là họng
trên, tức là phần họng mũi theo cách gọi của các nhà y học. Ung thư vòm họng
xuất hiện tại vị trí ngay cửa sau của mũi vì thế mà chúng ta khó có thể nhìn thấy
qua gương. Phần như nốt sùi, cục ụ nổi lên ở họng mà chúng ta nhìn thấy qua
gương là phần họng miệng. Ung thư vòm họng không bao gồm những vị trí này. Vì
thế mà nếu như bạn bảo bạn nhìn thấy khối u của họng qua gương rồi cho rằng ung
thư vòm họng thì hoàn toàn không phải. Và bạn cũng lưu ý một điều hết sức quan
trọng là không phải mọi khối u ở hầu họng đều là ung thư vòm họng. Phần lớn là
khối u rất lành tính.
Ung thư vòm họng gồm 3
loại cơ bản là ung thư biểu mô phủ, ung thư biểu mô tuyến và ung thư dạng lympho.
Trong 3 loại trên thì ung thư biểu mô phủ là dạng ung thư hay gặp nhất. Hầu như
chiếm tới 90% ung thư vòm họng của người trưởng thành và chiếm tới 35% ung thư
vòm họng ở trẻ em.
Có một điều hết sức
đặc biệt ở đây là ung thư vòm họng có sự phân bố theo chủng tộc và quốc gia.
Chắc có lẽ điều này liên quan đến khí hậu, nước uống và tập quán sinh hoạt. Vì
người ta đã thống kê và thấy rằng ung thư vòm họng gặp nhiều nhất ở Singapore
và Trung Quốc. Ở các nước có tỷ lệ ung thư vòm họng cao như Singapore thì ung
thư vòm họng là ung thư hay gặp hàng thứ 6 ở nam giới trưởng thành, nhất là
những người nằm trong độ tuổi từ 35-55. Có lẽ chính thói quen hút thuốc, thói
quen ăn mặn và thói quen ăn cay hăng đã ảnh hưởng đến quốc gia này. Mỗi năm có
chừng 300-400 người bị bệnh ung thư vòm họng được chẩn đoán mới mắc.
Bệnh nguy hiểm như thế
nào?
Ung thư vòm họng không
thể là một bệnh có thể coi nhẹ. Đó là vì nó nằm rất gần các cơ quan nhạy cảm
đến cảm giác hàng ngày của chúng ta. Nó lại nằm rất gần cơ quan chỉ huy tối cao
của cơ thể, não bộ. Vì thế nguy cơ mà chúng xâm chiếm và gây bệnh ở những cơ
quan này rất cao.
Nó xuất hiện ở vòm
họng nhưng lại có thể gây rắc rối cho mũi của bạn, làm cho bạn cảm thấy khó
thở. Nó ở vòm họng nhưng có thể gây vấn đề cho tai, làm cho tai nghe không bình
thường. Và đáng ngại nhất là chúng nằm quá gần nền sọ nên chúng dễ dàng xâm
nhiễm vào não bộ và gây ung thư nào, làm tổn thương các dây thần kinh sọ não
cực kỳ quan trọng.
Ung thư vòm họng nếu
để muộn, tỷ lệ chết có thể lên đến 70-80%. Nói tỷ lệ chết ở đây là nói những
người không sống quá 1 năm. Khi đó, khối ung thư đã lan đi quá xa, vượt ra khỏi
vị trí ranh giới của họng và đi vào các cơ quan khác. Nó có thể đi tới não bộ,
mắt, hàm, họng dưới, thực quản, hạch vùng đầu cổ. Và một điều quan ngại khác là
sự sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì những cơ quan phải hoạt động hàng ngay như
họng, mũi, thần kinh bị tổn thương nghiêm trọng.
Tuy nhiên, có một may
mắn ở đây là nếu được phát hiện và điều trị bài bản thì tỷ lệ sống rất cao. Tỷ
lệ sống ở đây là tỷ lệ những người có thời gian sống quá 5 năm. Tỷ lệ này cũng
rất cao, có thể đạt được 80%. Việc điều trị và mức độ bệnh quyết định rất lớn
đến thời gian sống thêm của nạn nhân. Có người có thể chỉ sống được 5-6 năm,
nhưng ngược lại có người có thể sống đàng hoàng thêm 15-20 năm. Quan trọng là
phát hiện từ khi còn là mầm nhú và điều trị tuân thủ theo đúng nguyên tắc và
lời dặn của bác sỹ.
Chúng ta có thể nhận
biết được không?
Riêng với khối ung thư
ở nội tạng thì chúng ta khó lòng mà tự nhận biết được nhưng với khối ung thư
vòm họng, người bệnh hoàn toàn có thể nhận biết được bệnh của mình. Nó có rất
nhiều biểu hiện nhưng tựu trung lại có 4 dấu hiệu gợi ý ung thư vòm họng rất cơ
bản. Một triệu chứng thì khó có thể chẩn đoán là ung thư vòm họng nhưng nếu bạn
có đầy đủ 3-4 triệu chứng như dưới đây thì cần phải đi kiểm tra ngay lập tức.
Bốn dấu hiệu đó là:
Đau họng triền miên
Nếu như bạn là người
đau họng triền miên thì hãy hết sức chú ý với bệnh ung thư vòm họng. Đau họng
cứ kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Điều đáng nói, cảm giác đau không đồng
đều. Lúc thì chỉ đau âm ỉ nhưng lúc thì lại đau nhói rất rõ ràng. Khác với cảm giác
đau của viêm họng, bạn có một cảm giác đau rát rất rõ ràng. Ung thư vòm họng
hiếm khi có cảm giác đau rát.
Một điều cũng dễ nhận
ra là đau do viêm họng rất đáp ứng với thuốc kháng sinh và các thuốc khác để
điều trị. Nhưng với đau do ung thư vòm họng, việc dùng các thuốc thông thường
hầu như không đạt kết quả gì đáng kể.
Nghẹt mũi vô cớ
Dấu hiệu dễ nhận ra
nữa là sự nghẹt mũi vô cớ. Bạn không có dấu hiệu chảy mũi, không bị sổ mũi,
không bị chảy mũi nhưng lại rất nghẹt thở. Nghẹt thở là vì khối ung thư xuất
hiện ở ngay cửa mũi sau và chẹn vào đường thở. Nếu như khối ung thư xuất hiện
cách xa đường thở thì chúng ta ít có dấu hiệu này nhưng đa phần là xuất hiện ở
ngay cạnh đường thở nên chuyện bít một phần đường thở là hoàn toàn có thể.
Chảy máu cam bất
thường
Không bị va đập, không
có chấn thương như bạn lại đột ngột bị chảy máu cam, bạn hãy hết sức cẩn thận.
Thông thường hiện tượng chảy máu cam chỉ xảy ra khi bạn bị một chấn thương nào
đó. Hoặc bạn bị mắc một bệnh cơ thể nào khác như tăng huyết áp, rối loạn đông
máu, suy gan thì bạn mới “tự nhiên” chảy máu cam.
Nhưng nếu bạn không bị
các nguy cơ này thì bạn cần đề cao cảnh giác. Chảy máu cam trong trường hợp này
cũng không giống với các trường hợp thông thường. Chúng ta bị chảy máu ở ngay
vùng mạch máu mũi ở trong lỗ mũi. Còn ung thư vòm họng gây chảu máu cam từ cửa
mũi sau. Đó là do vỡ mạch máu mũi vì khối ung thư phá huỷ.
Ù tai
Ù tai đó là dấu hiệu
của khối ung thư đã chèn lấp và làm phì đại đám bạch huyết vùng cạnh tai, gọi
là amidan vòi. Khi khối ung thư lan đến vị trí này thì nó làm cho sự thông
thương giữa tai, họng bị cắt đứt. Tai chúng ta tự nhiên bị ù như thể có người
bịt tai chúng ta lại và có những âm thanh lạ như vo ve, ù ù. Rất khó chịu.
Lẽ dĩ nhiên, bệnh còn
nhiều biểu hiện khác, nhưng đó là những biểu hiện kín đáo và chỉ được phát hiện
và thẩm định bởi bác sỹ. Còn về phía bạn, nếu bạn có càng nhiều các triệu chứng
trong 4 dấu hiệu ở trên thì cần phải đi khám ngay lập tức.
Phương pháp điều trị?
Điều trị bệnh ung thư
vòm họng không quá phức tạp. Hiện nay có 2 biện pháp cơ bản điều trị căn bệnh
này là xạ trị và hoá trị liệu. Việc phẫu thuật điều trị ung thư vòm họng ít khi
được xem xét. Sự kết hợp xạ trị và hoá trị có thể nâng số nạn nhân sống sót đến
70-80%.
Xạ trị là dùng các tia
phóng xạ có cường độ cao và phân bố tập trung chiếu vào khối u. Tia này sẽ làm
tổn thương bộ máy sinh học của tế bào ung thư, làm đứt gãy các AND, làm tổn
thương màng, làm rối loạn chuyển hoá chất và dẫn đến kết quả cuối cùng là tiêu
diệt tế bào ung thư, làm tế bào ung thư bị rối loạn và tổn thương nghiệm trọng
và tự chết. Xạ trị có tác dụng tại chỗ làm nhỏ lại khối ung thư, làm bình
thường hoá vùng hầu họng và làm xoá bỏ mầm nhú ung thư ở vòm họng. Thời gian
điều trị kéo dài từ 1 tuần đến 6 tuần tuỳ theo bệnh nhân
Hoá trị liệu là dùng
các hoá chất có độ độc cực mạnh. Những hoá chất này sẽ đi vào máu và đi vào
trong tế bào ung thư. Với độ độc cực mạnh, chúng làm chết tế bào ung thư gần
như chỉ một thời gian ngắn sau đó. Hoá trị liệu được dùng để làm nhanh chết các
tế bào ung thư tại hầu họng và đồng thời tìm diệt các tế bào ung thư vòm họng
đang vãng lai trong cơ thể. Điều này giúp xoá bỏ hoàn toàn nguy cơ ung thư vòm
họng thứ phát từ những tế bào vãng lai này. Thời gian điều trị kéo dài từ 4-6
tháng. Mỗi tháng chỉ điều trị 1lần, kéo dài 4 ngày. Sau đó là thời gian nghỉ
ngơi để cơ thể hồi phục trước khi đợt điều trị tiếp theo tiến hành.
Song cũng giống như
các biện pháp điều trị khác, cả xạ trị và hóa trị đều không phải là những biện
pháp điều trị chỉ có an toàn. Nó cũng có những tác dụng vô cùng có hại. Diệt
được tế bào ung thư chúng ta phải đánh đổi nhiều thứ. Song những tác hại này
hoàn toàn có thể giảm thiểu được tuỳ thuộc vào trình độ cơ sở y tế bạn điều
trị. Và rất quan trọng, mức chi phí chi trả ch điều trị sẽ càng thấp nếu như
bạn phát hiện càng sớm.
Ung thư vòm họng có
thể được điều trị tại các bệnh viện có khoa tai mũi họng và có khoa xạ trị ung
thư. Đa phần các bệnh viện lớn tại Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng đều
điều trị được bệnh này, không nhất thiết là bệnh viện tai mũi họng trung ương.
Điều đó giúp chúng ta có thêm sự lựa chọn tránh khỏi quá tải y tế.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét